بررسي جنبه هاي مختلف استان گيلان از لحاظ مردم شناسي

دسته بندي : علوم انسانی » جغرافیا
مشخصات جغرافيايي استان گيلان :
استان گيلان درحدود 14709 کيلومترمربع مساحت دارد
استان گيلان از شمال به قسمتي از مرز کشورجمهوري آذربايجان و به درياي مازندران واز مشرق به استان مازندران واز جنوب به استان هاي قزوين وزنجان وازمغرب به استان آذربايجان شرقي محدود مي باشد.
مرکزاستان گيلان شهررشت وشهرستانهاي تابعه آن عبارتند از:
رشت – بندرانزلي – لاهيجان – رودسر- طوالش – فومن – لنگرود – صومعه سرا – آستارا – ورودبار – املش – آستانه اشرقيه وديگرشهرها از جمله ماسوله – کلاچاي – چابکسروغيره مي باشد.
درگيلان بادهاي مرطوب درزمستان از شمال غربي دربهار از شرق ودرتابستان وپائيز از مغرب مي وزد بههمين جهت گيلان مرطوبترين منطقه سواحل جنوبي بحرخزراست وجمع باران سالانه آن به حداکثر 2089 ميليمتر مي رسد.
درگيلان حدود سي وهشت رودخانه بزرگ وکوچک وجود دارد که مهمترين آن عبارتند از : سفيد رود – پلرود – شلمان رود – ماسال – گرگانرود – وشفا رود است.
محصولات کشاورزي استان گيلان عبارتند از: 1- غلات ( گندم – جو – برنج – ارزن – ذرت ) 2- حبوبات ( لوبيا – نخود – لپه – عدس – ماش – باقلا و...)
3- گياهان صنعتي ( توتون – تنباکو – آفتابگردان – کرچک – کنجد – بادام زميني – شاهدانه و....) 4- محصولات جاليزي ( هندوانه – خربزه – خيار...)
5- سبزيجات ( سيب زميني – پياز – گوجه فرنگي – جعفري – تره – کلم – شلغم- هويج – کاهو ....) 6- گياهان علوفه اي 7- ميوه ها ( مرکبات – انجير- انگور – انار – گردو – زيتون – چاي – توت – شاه توت – فندق ) از مهمترين محصولات : برنج – چاي – مرکبات مي باشد.
انواع ماهي : سفيد – سوف – ماش – کفال – سيس – کپور – اسپلا – اردک ماهي- ماهي سيم – ماهي لاي – آزاد – کيلکا – کلمه – فيل ماهي – تاسماهي و...
صنايع دستي گيلان : اغلب صنعتگران کشاورزان هستند که عبارتند از: نازک کاري چوب – قلابدوزي وبامبو – محصولات دستي چوبي بصورت ظروف سالاد خوري – گلدان – نمک پاش – سيني – کاسه وبشقاب – مجسمه – جاسيگاري و... ساخته مي شود که بيشتراز چوبهاي راش – شمشاد – افرا – گردو – زيتون – توسگا – وانجير مورد استفاده قرارمي گيرد.
زبان : گيلکي را زبان شناسان جزو گروه زبانهاي شما غربي ايراني يا گروه زبانهاي ايراني – لهجه هاي مرکزي ايران وبخشي از لهجه هاي فارسي وارموري ( افغانستان وپاکستان ) و پراچي ( درتاجيکستان وافغانستان وهندوستان )
لهجه (گويش) گيلانيان امروز گيلکي است اين گويش درغرب وشرق وحوزه هاي مرکزي گيلان متفاوت است وبا هم اختلاف دارد. بنحويکه حتي فهمش براي ساکنان شهرستاني نزديک وهمجوار خالي از دشواري نيست بسياري از واژه هاي مستعمل امروز براثر اختلاط وآميزش با واژه هاي فارسي تغييريافته سبب متروک شدن واژه هاي قديمي شده است.
ضرب المثل هاي زبان گيلکي درمردم همچنان رايج است که دراينجا به چند نمونه ازآن مي پردازيم :
1- خواب بالش نوانه وشناي خورش
2- همسايه کرک شال برنه ، همساده ديگه زرنگ بونه
3- دس دسه شورنه، هردو دست ديم شورنه
4- خدا خراشناسه ورشاخ نده (آن دو شاخ گاو اگرشاخ داشتي – آدمي را از زمين برداشتي )
5- کاه تي نيه ، کا دان تي شه
6- مهمان اگريه روز بو وره گاو کوشنن
7- سلام روستايي بي طمع نيه
8- خر خره حريف نيه وپالان گازگيره
9- بز بز بينه پلهم چرنه