بررسی عوامل موثر در گرایش جوانان به فرهنگ بیگانهدانشجویان پیام نور واحد

دسته بندي : علوم انسانی » علوم اجتماعی

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1 مقدمه:
پس از انقلاب اسلامي و حركت همگاني مردم براي تغيير بنيادين ارزش‌هاي نظام، دشمنان همواره از طريق برنامه‌هاي مختلف سعي در اختلال در نظام برنامه‌هاي كشورمان داشته‌اند. پس از آنكه دشمنان از ادامه رابطه و مصالحه با رهبران نظام جمهوري اسلامي مأيوس شدند، به جنگ تحميلي دامن زدند كه خود مي‌توانست تضعيف نظام تا نابودي كامل هويت ديني و ملي (ايراني- اسلامي) را در بر داشته باشد. البته در اين راه دشمن از هيچ حربه‌اي فرو نگذاشت، اما آنچه كه مسلم بود رشادت‌ها و ايثار جوانان و مردم ايران زمين به مدد عقيده و ارزش‌هايي كه از انقلاب به دست آورده بودند، مانعي بزرگ بر سر راه اهداف آنها شد و چيزي جز ناكامي و شكست در حوزه استراتژي‌هاي نظامي را براي آنها در بر نداشت. بدين ترتيب دشمن زخم خورده از شكست در حوزه‌هاي نظامي به فكر راه‌هاي پنهاني‌تر و البته كشنده‌تري براي نابودسازي نظام افتاد. در اين دوره استحاله از درون و تهي‌سازي معاني ارزشي جامعه مهم‌ترين هدف دشمن قرار گرفت. تهاجم فرهنگي و شبيخون فرهنگي درست از سال 1368 يعني پايان جنگ تحميلي ايران و عراق آغاز شد و از خلاء ايجاد شده از مسايل جنگ، استفاده لازم را برد.
گسترش روز افزون ماهواره‌ها، گسترش بي‌بندوباري و به وجود آمدن فساد فراگير در جامعه و به انحطاط كشيده شدن برخي از جوانان و گسترش روزافزون آنان به مشروبات الكلي، ايجاد گروه‌هاي غربي مانند: هوي‌متال‌ها، رپ‌ها و شيطان‌پرست‌ها، تمايل به مدگرايي و000 همه و همه نشان از هدفمند بودن اين تهاجم از طرف دشمن داشت. اين بار دشمن با استفاده از روش‌هاي نرم‌افزاري فكري و تبليغي بر خلاف دوره قبل كه مردان را مورد حمله قرار داده بود قلب جامعه، يعني زنان و جوانان و جوانان را هدف گرفت.
جامعه‌شناسان معتقدند كه پايه‌هاي هر جامعه، ريشه در ارزش‌ها و نظام عقيدتي آن دارد. بنابراين براي تضعيف هر جامعه، كافي است تا فرهنگ آن را تضعيف كرد. با اين كار افراد جامعه از خود بيگانه شده و بر خلاف آنچه كه حقيقت فرهنگي آنها را تشكيل مي‌دهد، رفتار مي‌كنند. دشمن براي حملات فرهنگي، نياز به ابزارها و وسايل كارآمد داشت. بنابراين همان طور كه لازمه حملات نظامي ابزار و آلات جنگي است، لازمه تهاجم فرهنگي نيز وسايلي است تا گلوله‌هاي زهرآگين فرهنگي دشمن از ماهواره‌ها گرفته تا اينترنت، راديو و توزيع كتاب‌هاي ضد فرهنگي و دگرانديشي به براندازي نظام‌هاي مخالف و تضعيف و آنها مبادرت ورزد. مي‌توان گفت خانواده كانون توجه حملات ابزارهاي مدرن تهاجم فرهنگي است و با تضعيف آن بسياري از اهداف تهاجم فرهنگي محقق مي‌شود. با نگاه به كاركردهاي خانواده بيش‌تر مي‌توان به اهميت آن توجه نمود. خانواده به عنوان يك نهاد اجتماعي پايه و اساسي در جامعه، معمولاً كاركردهاي گوناگوني را بر عهده دارد كه البته چگونگي اين كاركردها و شدت عملكرد آنها در فرهنگ‌هاي گوناگون متفاوت است.
دين گريزي و گرايش جوانان به فرهنگ غرب همواره دغدغه هايي را براي رهبران ديني، دين داران و خانواده هاي متدين به وجود آورده و تهديدي براي نسل جوان محسوب مي شود. اين پديده در سده هاي اخير، به ويژه در قرن بيستم، بخش عظيمي از جهان را فرا گرفت و حتي موجب به وجود آمدن مكاتب فلسفي الحادي و ايدئولوژي هاي دين ستيز يا دين گريز گرديد. اما چرا انسان كه ذاتاً مشتاق دين است و فطرت او با درون مايه هاي دين پيوند تكويني دارد، به دين گريزي روي مي آورد و چرا دين گريزي در نسل جوان،ونوجوان نمود بيشتري دارد؟
در پاسخ، بايد گفت: در دين الهي هيچ عنصر گريزاننده وجود ندارد; اگر انسان ها به دريافت معارف ديني و درك صحيح از دين حق نايل آيند، هرگز از دين نمي گريزند. افزون بر اين، عقل و عشق ـ هر دو ـ در متن دين جاي دارند. دين هم ذهن و خرد انسان را تغذيه مي كند و هم به دل آدمي حيات، حركت و نشاط مي بخشد. بنابراين، علت دين گريزي را بايد در خارج از قلمرو دين حق و آموزه هاي ديني جست وجو كرد. بدون ترديد، عوامل متعددي در بروز دين گريزي نقش دارند ، جسم و روان انسان مانند جهان طبیعت دارای فصول گوناگون است; جسم جوانه می زند، رشد می کند، محصول می دهد و زمستان پیری پس از مدتی از راه می رسد. روان انسان نیز گاه لبخند بهاری و گاه مهر تابستانی و گاه اشک پاییزی و گاه قهر زمستانی را تجربه می کند. این تغییر و تبدیل از ویژگی های طبیعی انسان و جهان است و در مسیر آن نوگرایی و به روز بودن خودنمایی می کند و پدیده ی اجتماعی مد و مدگرایی متولد می شود.
1-2-بيان مساله:
در ميان تعاريف متنوعي كه در باب هويت فرد ذكر شده اظهار نظر " جان گاردنر" از صراحت وجامعيت بيشتري برخوردار است . او مي نويسد:" يك فرد جوان بايد بياموزد كه بيش از هر چيز خودش باشد ، در جايي كه بيشترين ارزش را براي ديگران دارد - ديگراني كه مطمئنا ً براي او نيز عزيزتر از هر چيز ديگر هستند مراد از اصطلاح " هويت " چنين رابطه متقابلي است كه متضمن يكي بودن با خويشتن و در عين حال به نوعي سهيم شدن با زندگي دروني ديگران است."
تعادل ميان " وحدت با خود" و " حضور در تجربه باطني ديگران" از نشانه هاي احراز هويت محسوب مي شود بر اين اساس هر گاه تعادل مذكور بر هم خورده و حالت عدم توازن ميا ن آنها به وجود آيد نوعي اختلال يا بحران در هويت پديدار مي شود آن وضعيت را اريك فروم با زيبايي خاصي چنين توصيف مي كند :" لزوم همرنگ شدن {با ديگران} با از دست رفتن هويت بيشتر مي شود."
ازعبارت " فروم" چنين برداشت مي شود كه فرد تأمين انتظارات ديگران ومانندآنها شدن را بر " خود واقعي بودن" ترجيح دهد ناگريز است بهاي سنگيني بپردازد و آن دست كشيدن ازخود انگيختگي و فرديت است." اريكسون" نيز بحران هويت را در عدم توانايي نوجوان براي قبول نقشي كه جامعه از او انتظار دارد ، معنا مي كند. شايدمشكلات متعددي باشد كه فرد در سالهاي بعد زندگي به جهت بحران هويت با آن مواجه خواهد شد.
1-3-اهميت و ضرورت موضوع:
خطر امروز خطر بروز و توسعه انحرافات جديد از سوي دشمن آمريكا و صادره از جوامع غربي فاسد و مهاجم به كشور ماست ،اينان بعد از مايوس شدن از به پا در آوردن ملت اسلامي از طريق نظامي شيوه جديدي را در پيش گرفتند كه نفوذ فرهنگ و فكرهاست . اين بار حربه دشمنان انقلاب اسلامي عنصر فرهنگ است هدفشان شرف است نه درس و بحث و بالاخره مقصد آنها انهدام است نه ضربه زدن تنها.
حضرت علی (ع)می فرمایند:دو چیز است که قدر و قیمتشان را نمی شناسند مگر کسی که آن را از دست داده باشد :یکی جوانی و دیگری تندرستی
11- تا چه حد از امكانات رفاهي جامعه برخورداريد ؟
الف)خيلي زياد ب) زياد ج)متوسط د)كم ه)خيلي كم
12- فكر مي كنيد مسولين كشور چقدر به فكر جوانان هستند ؟
الف)خيلي زياد ب) زياد ج)متوسط د)كم ه) خيلي كم
13- والدين شما چه مقدار از اوقات فراغتشان را با شما سپري مي كنند ؟
الف)خيلي زياد ب) زياد ج) متوسط د) كم ه) خيلي كم
14- به نظر شما سطح تحصيلات تا چه اندازه در گرايش به فرهنگ بيگانه موثر است ؟
الف)خيلي زياد ب)زياد ج)تا حدود ي د)كم ه) خيلي كم
15- آيا شما گرايش ازفرهنگ خودي به سوي فرهنگ غرب را احساس مي كنيد ؟
الف)خيلي زياد ب) زياد ج) تاحدودي د)كم ه)خيلي كم
16- به نظر شما برنامه هاي فرهنگي انجام شده تا چه حد در كاهش گرايش به فرهنگ بيگانه موثر است ؟
الف)خيلي زياد ب) زياد ج) تا حدودي د) كم ه) خيلي كم
17- به نظر شما گرايش به فرهنگ بيگانه در ميان جوانان تا چه حدي از ويژگيهاي انان است ؟
الف)خيلي زياد ب) زياد ج) تا حدودي د) كم ه) خيلي كم
18- به نظر شما تكنولوژي و وسايل ارتباط جمعي كشورهاي بيگانه تا چه حد در تغييرات فرهنگي موثر است ؟
الف)خيلي زياد ب) زياد ج) تا حدودي د) كم ه) خيلي كم
19- به نظر شما محيط دانشگاه تا چه حد در برابر فرهنگ بيگانه مقابله مي كند ؟
الف)خيلي زياد ب) زياد ج) تا حدودي د) كم ه) خيلي كم
20- به نظر شما دوستان تا چه اندازه در گرايش به فرهنگ بيگانه تاثير دارند