پاورپوینت مفهوم مدیریت محصول در مدیریت منابع انسانی

دسته بندي : علوم انسانی » مدیریت
مدیر محصول نقش مهمی در شرکت های بزرگ دارند زیرا آنها کسانی هستند که قرار است کاربران و تیم خود را درک کنند. اما مدیر محصول چه ویژگی هایی دارد؟

با توجه به دامنه‌ی گسترده‌ای که مدیریت محصول دارد، چندین و چند مهارت لازم برای موفقیت وجود دارد. این مهارت‌ها عبارتند از:

توانایی در ایجاد درکی عمیق از بخش خاصی از بازار یا گروه‌های مشتریان
آشنایی با کاربرد خاص محصولات در جایگاه مشتری
کنجکاوی در کشف و شناساییِ چالش‌های مشتری و تبدیل آن چالش‌ها به ایده‌هایی برای محصول یا خدمت جدید
توانایی در توسعه‌ی یک طرح کسب‌وکار و طرح سرمایه‌گذاری برای توسعه‌ی محصول جدید یا بهبود محصول فعلی. داشتن مدرکی در زمینه‌ی کسب‌وکار به‌ویژه MBA در این مورد می‌تواند بسیار مفید باشد.
مهارت‌های تفکر انتقادیِ لازم برای ارزیابیِ نیازهای مشتری، محصولات رقیب و روندهای کلیدی و همچنین تبدیل این دانش به طرح‌های سرمایه‌گذاری
توانایی در هدایت و رهبریِ دیگران به طور غیررسمی، بدون ارائه‌ی گزارش‌های رسمی به مقامات بالاتر
مهارت‌های برقراری ارتباط به صورت نوشتاری و کلامی در حد عالی، با تاکید بر مهارت اقناع دیگران
بسته به ماهیت محصول، سطح عمیقی از تخصص فنی در این سِمت مورد نیاز است. بسیاری از مدیران محصول پیش‌زمینه‌ی فنی، از جمله مدارک مهندسی دارند.

مسیرهای شغلی به سمت مدیریت محصول

مدیران محصول با پیش‌زمینه‌های مختلفی وارد این حوزه می‌شوند، از جمله:

مهندسی، تحقیق و توسعه
مدیریت کیفی یا عملیاتی
پشتیبانی فنی
ارتباطات بازاریابی
پشتیبانی مشتریان
پشتیبانی فروش

علاوه بر اینها، برخی شرکت‌ها افرادی را به طور مستقیم از شرکت‌های فعال در بخش بازار هدف به خدمت می‌گیرند. در واقع مسیرهای فراوانی به مقصد این نقش جالب و مهم وجود دارد.

مسیر شغلی برای مدیران محصول

اگرچه مدیران محصول می‌توانند در جایگاه یا بخش خودشان ارتقا پیدا کنند، اما معمول است که مدیران محصولِ باتجربه، به سمتِ مدیر کل یا مدیر بخش، ارتقای درجه پیدا می‌کنند. من به‌شخصه مدیران محصول را به مدیریت فروش و بازاریابی و دیگر سمت‌های مدیر کلی ارتقا داده‌ام. پایه‌ی گسترده‌ی دانش آنها از صنعت و محصول و عملکردها، ایشان را برای سمت‌های زیادی در یک سازمان در اولویت بالا قرار می‌دهد.

مدیر محصول، مدیر پروژه نیست

هر چند در انجام وظیفه‌ی مدیریت محصول، هماهنگیِ متقابل گروهیِ زیادی وجود دارد، اما نباید این شغل را با شغل مدیر پروژه (project manager) اشتباه بگیریم. مدیر پروژه مسئول هماهنگی و هدایت تیم‌ها برای کار روی طرح‌های موقتی و منحصربه‌فرد است، در حالی که مدیر محصول محصولاتش را از یک طرح کسب‌وکار یا چشم‌انداز مدیریتی آغاز می‌کند.
مدیر پروژه از استانداردهای صنعتی که به خوبی تعریف شده‌اند و از شیوه‌نامه‌ی صدور گواهینامه بهره می‌برد، در حالی که نقش مدیر محصول به میزان قابل توجهی کمتر رسمیتی بر پایه‌ی صنعتی یافته است. چندین موسسه هستند که کارشان آموزش مدیران محصول است، اما تا زمان نوشته شدن این مقاله، هیچ پیکره‌ی استانداردی از دانش یا صدور گواهینامه، مانند آنچه در زمینه‌ی مدیریت پروژه وجود دارد، در مدیریت محصول نداریم. هم برای مدیر محصول و هم برای مدیر پروژه عادی است که روی توسعه‌ی یک محصول جدید یا طرح بهبود محصول با یکدیگر همکاری کنند.

مهارت‌های ضروری برای موفقیت در سِمَت مدیر محصول
مدیر محصول خود را مالک محصول میداند

اگر شما تصور کنید که یک محصول مال شما است اولین کسی که به دنبال باگ محصول می گردد خود شما هستید. اولین کسی که با کاربر ارتباط برقرار میکند شما هستید و اولین کسی که نگران این موضوع است که محصول شما درست کار میکند یا نه خود شما هستید. شما همواره اولین داوطلبی هستید که کارهایی را که به محصول عرضه شده ارتباط دارد برعهده میگیرید. برای مثال این شما هستید که به کاربران ایمیل می فرستید، باگ ها را دنبال میکنید و .... مدیر محصول همواره به خودش میگویید که: اینکار وظیفه هیچ کس نیست، بلکه وظیفه من است.

مدیر محصول دیگران را قانع میکند

مدیر محصول میخواهد کارها انجام شود. برای مثال اعضای تیم به شما گزارش نمیدهند و مجبور نیستند هر چیزی را که به آنها گفته اید انجام دهند. بنابراین بجای دستور دادن اعضای تیم را باید متقاعد کنید.

مدیر محصول مهندس است

منظور این نیست که مدیر محصول باید کدنویس باشد. بلکه شما باید کنجکاو باشد که محصول چطوری ایجاد میشود. مثلا شما باید نگران این موضوع باشید که یک کالا نفر - ساعتی چقدر می ارزد و چرا انقدر می ارزد. برای یک فیچر خاص چه الگوریتمی به کار رفته است؟ چرا این صفحه کند است؟ شما باید بتوانید تصمیمات مهمی را که برای محصول اتخاذ شده است به سرمایه گذاران توضیح بدهید.

مدیر محصول بسیار خوش بین است

تیم شما معمولا متشکل از مهندسان است و مهندسان عادت دارند نکات منفی را ببینند (مثلا عادت دارند که باگ یک محصول را پیدا کنند). مثبت اندیش بودن مدیر محصول باعث میشود روحیه تیم تغییر کند. توجه داشته باشید که شما و مدیران ارشد خیلی از اتفاقات بد را میدانید اما دلیلی ندارد که تمامی تیم از آن آگاه باشد. شما باید به تیم کمک کنید که کارشان را به بهترین شکل ممکن انجام دهند. اگر شما به تیم خودتان با دید منفی نگاه کنید آنها فکر میکنند که نگاه کل شرکت به آنها اینگونه است.

مدیر محصول به دنبال تشویق شدن نیست

مدیر محصول همواره به دنبال تشویق کردن اعضای تیم خود است زیرا وی در نقطه بالایی پروژه است و نیازی به هیچ تشویق شدن ندارد. توجه داشته باشید که اگر شما قرار باشد تلاش دیگران را به نام خود ثبت کنید به هیچ جایی نخواهید رسید. چه انتشار یک پست در بلاگ باشد و چه انتشار یک ویدئو، یک مدیر محصول اعضای تیمش را تشویق میکند.

مدیر محصول نترس است

مدیران محصول موفق همانطوری با مدیران ارشد صحبت میکنند که با اعضای تیم خود صحبت میکنند. اگر قرار باشد مدیر محصول از سوال مدیر ارشد درباره تصمیماتی که برای یک محصول گرفته شده است منکوب شود مسلما به هیچ جا نخواهد رسید

توضیحات بالا نشان میدهد که مدیران محصول چه نقش مهمی در شرکت ها دارند و چرا برخی مدیران محصول در دنیای تکنولوژی به نتایج خیره کننده ای دست یافته اند.مدیر محصول ناظر بر چشم‌انداز محصول از بالاترین سطوح مدیریت اجرایی تا تیم‌های توسعه و پیاده‌سازی است. از مدیر محصول غالباً با عنوان «مدیر عامل اجرایی» آن محصول یاد می‌شود. مدیر محصول وظیفهٔ تحقیق، گزینش و رانش فرایند توسعهٔ محصول در یک سازمان را بر عهده دارد.

مدیر محصول باید موارد متعددی از جمله بازار هدف، رقبا و میزان تطابق محصول با مدل کسب و کار سازمان را در نظر داشته باشد. به طور کلی، یک مدیر محصول مدیریت یک یا چند محصول ملموس را بر عهده دارد؛ هرچند از این عبارت می‌توان برای توصیف شخصی که محصولی غیر ملموس نظیر موسیقی، اطلاعات و خدمات را مدیریت می‌کند نیز استفاده نمود.

تفاسیر گوناگونی از نقش مدیر محصول وجود دارد. عنوان مدیر محصول بعضاً در توصیف وظایف و مسئولیت‌هایی استفاده می‌شود که تفاوت‌های زیادی با هم دارند. حتی در صنایع بالافن که مدیریت محصول تعریف بهتر و دقیق‌تری دارد، توصیف شغل مدیر محصول در بین سازمان‌های مختلف تفاوت‌های چشم‌گیری دارد. دلیل این تفاوت، تفاسیر حسی و سنتی توسط افراد متفاوت است.

در یک صنعت خدمات مالی (بانک‌داری، بیمه و …)، مدیر محصول وظیفهٔ مدیریت محصول (نظیر کارت اعتباری)، بررسی سود و زیان و تعیین راهبرد توسعهٔ کسب و کار را بر عهده دارد.

در برخی سازمان‌ها مدیر محصول فعالیت‌های زیر را نیز انجام می‌دهد:

مدیریت بازار محصول
مدیریت پروژه
مدیریت برنامه
مالکیت محصول
مدیریت فنی محصول
طراحی محصول
مدیریت محصول در فرایند توسعهٔ نرم‌افزار[ویرایش]

نقش مدیر محصول در واقع به این خاطر به وجود آمد که بتوان پیچیدگی خطوط محصول یک کسب و کار را مدیریت کرد، هم‌چنین حصول اطمینان از این که این محصولات سودده هستند. مدیران محصول ممکن است پیش‌زمینه‌های متفاوتی داشته باشند، چون مهارت‌های اصلی آن‌ها شامل ارتباط خوب با مشتریان و فهم مشکلاتی است که محصول به هدف حل آن‌ها به وجود آمده است.

مدیر محصول مسئول سازمان‌دهی فعالیت‌های مختلفی است که در راستای حصول اطمینان از تحویل محصول مد نظر کاربر انجام می‌شوند. نقش مدیر یک محصول نرم‌افزاری در طول چرخهٔ حیات محصول تغییر می‌کند. در ابتدای فرایند توسعه به دنبال یافتن نیازمندی‌ها است، در حالی که در ادامه تمرکز وی بر آزمون پذیرش محصول است. در طول تمامی مراحل، مدیر محصول نیازمندی‌های کاربر نهایی را مشخص می‌کند، تمایل و گرایش بازار و رقبا را می‌سنجد و با استفاده از این اطلاعات مشخص می‌کند که چه ویژگی‌هایی باید در محصول وجود داشته باشد. برای مثال مدیر محصول می‌تواند تصمیم بگیرد که یک ویژگی مورد نیاز است چون کاربران به دنبال آن هستند یا داشتن آن برای باقی ماندن در بازار رقابتی لازم است. مدیر محصول به منظور تسهیل فرایند تصمیم‌گیری می‌تواند چشم‌انداز یا چارچوبی کلی برای محصول ترسیم کند. مدیر محصول باید یک فضای همکاری منسجم و متمرکز بین همهٔ اعضای تیم به منظور جلو راندن محصول برقرار کند. می‌توان گفت مدیر محصول در نقطهٔ تقاطع کسب و کار، طراحی و فناوری قرار گرفته است.

وظایف روزانهٔ مدیر محصول در یک محیط توسعه نرم‌افزاری چابک شامل ایجاد و اولویت‌بندی کارهایی است که باید توسط تیم توسعه انجام شود. این کارها اغلب با اتکا بر داستان‌های کاربر ساخته می‌شود که روایتی توصیفی و کوتاه از ویژگی‌ها و وظایف محصول است. جزئیات نحوهٔ پیاده‌سازی این ویژگی‌های بر عهدهٔ تیم طراحی و توسعه است. وظیفهٔ مدیر محصول در پایان یک چرخهٔ توسعه، تأیید انجام کارها است. تنها پس از تأیید وی، کار بر روی آن ویژگی رسماً خاتمه می‌یابد.

ساندار پیچای (مدیر