دانلود مقاله بسته بندی مواد غذایی

دسته بندي : فنی و مهندسی » صنایع غذایی
دانلود مقاله بسته بندی مواد غذایی

نوع فایل: word

فرمت فایل: doc

قابل ویرایش

تعداد صفحات : 61صفحه

قسمتی از متن :
وقتی محصولات مشابه مصرفی و یا صادراتی هر یک از کشورهای پیش رفته و یا در حال توسعه و حتی برخی از کشورهای جهان سوم را مشاهده کنیم ، به نکات ذیل برخورد می کنیم :
1 ـ اولین نکته ای که فوراً جلب توجه کرده و ما را به خرید آن کالا وامی دارد ، ظاهر عالی بسته بندی است که رفاه و راحتی مصرف کننده را در نظر گرفته است .
2 ـ دومین نکته که باعث می شود دوباره آن محصول را خریداری کنیم ، کیفیت عالی و تازه و سالم بودن محصول درون بسته بندی است .
3 ـ نکته بعد مشخص بودن تاریخ تولید و تاریخ انقضاء محصول است که به طور واضح بر روی بسته بندی ها درج می شود .
4 ـ چهارمین نکته که تولید کنندگان باید ضمن مراعات ، آن را وظیفه برای خود بدانند ، رفاه مصرف کننده در زمان استفاده از محصول عرضه شده است .
ولی متأسفانه این چهار نکته از سوی تولید کنندگان ایرانی به درستی اجرا نمی شود و برخی برای کسب درآمد بیش تر و آسان تر بدون آینده نگری و حفظ منافع ملی ، به نوع بسته بندی ، کیفیت محصول و رفاه مصرف کننده اهمیت چندانی نمی دهند . با یک بررسی و جمع بندی متوجه می شویم محصولات عرضه شده ایران در کشورهای دیگر دارای ایرادهای زیادی است . آن هم محصولاتی بی رقیب نظیر پسته رفسنجان ، زعفران قائنات ، زیره کرمان ، کشمش ملایر ، گلاب قمصر کاشان ، گردوی تویسرکان و لرستان و ... که باید در بسته بندی های عالی و منحصر به فرد عرضه شوند . ولی متأسفانه هنوز هم با بسته بندی های ابتدایی صادر می شوند ، البته ناگفته نماند تعدادی از صادرکنندگان ضمن آن که بسته بندی کالایشان در حد عالی است محتویات عالی تری نیز عرضه می کنند .
گذر بسته بندی
به طور کلی ظهور انقلاب صنعتی به راستی تحول اساسی در نظام تولید کالایی ایجاد کرد و جهان را با فوران کالاهای گوناگون روبه رو کرد . تنوع کالاها و رقابت فشرده میان تولید کنندگان و بازرگانان به تدریج هنر را نیز علاوه بر علوم دیگر وارد مجموعه سیستم بسته بندی کرد .
با پیشرفت بیشتر علوم دیگری نظیر روانشناسی فردی ، اجتماعی وارگونی به این مجموعه اضافه شد . توسعه بسته بندی سبب مستقل شدن این صنعت از مجموعه صنایع دیگر شد و رقابت و نیاز سبب سبب گردید که صنایع بسته بندی سهم قابل توجه از بودجه شرکت های تولیدی را به خود اختصاص دهد ، که امروزه صنایع بسته بندی تبدیل به یک تکنولوژی قدرتمند شده است . و اکنون این صنعت در دانشگاه های معروفی نظیر : سن خوزه ، ... مورد تدریس علاقمندان قرار گرفته است .
واقعیت حاکم بر جهان کنونی آن است که حیطه صنعت مواد غذایی در دنیا از گسترش زیادی برخوردار است .
از نظر فروش ، صنایع غذایی بزرگ ترین صنعت است وفور فرآورده های غذایی ، نتیجه راندمان عملیات از طریق به کارگیری علوم مختلف و تکنولوژی نوین می باشد . در این میان صنایع بسته بندی یکی از شاخص های اصلی می باشد که متأسفانه در کشور ما صنعت بسیار جوانی است که در صورت توجه به این صنعت و به روز نگری و به روزداری آن می توان افزایش تقاضا در سطوح داخلی و بین المللی محصولات تولیدی کشور را ارتقا قابل ملاحظه بخشید .
اگر بخواهیم در یک نگاه به مشکلات صنعت بسته بندی کشور بپردازیم می توان به موارد زیر به طور اخص اشاره نمود :
1. قدمت و فرسودگی نسبی ماشین آلات موجود در صنعت بسته بندی
2. پایین بودن سرعت تولید ماشین آلات در مقایسه با مشابه خارجی
3. ظرفیت های پایین صنعت بسته بندی
4. بالا بودن هزینه های بسته بندی در کشور نسبت به متوسط جهانی
با توجه به عوامل فوق ، وارداتی بودن اکثر مواد اولیه مورد نیاز این صنعت (ودر نتیجه گران بودن آنها ، عدم آشنایی نسبی دست اندرکاران این صنعت با استانداردهای بین المللی ، وجود ضایعات زیاد در این صنعت ، ضعف تکنولوژی بسته بندی که در جای خود کیفیت کالا را نیز تحت الشعاع قرارمی دهد ، عدم تطابق نوع چاپ با نوع بسته بندی به دلیل عدم وجود چاپ های مناسب ) توجیه پذیر است .
برای جبران این خلاء ها در کشور چه شیوه ای را باید به کار برد ؟
پس از انجام مطالعات گسترده اقدام به تجهیز خطوط تولید خود به آخرین دستیافته های این صنعت در جهان نموده و با صرف هزینه های ارزی و ريالی فراوان و به کارگیری متخصصین علوم مربوط ، ادبیات بسته بندی در کشور را به منظور همزمان و کامل خواسته های متنوع تولید کنندگان خصوصاً گروه مواد غذایی و از طرفی مصرف کنندگان متعدد داخلی و خارجی با رویکردی جدید بازخوان کرد . بنابراین بهره مندی از تکنولوژی برتر بسته بندی صنعتی ترین کشورهای دنیا نظیر آلمان که بی تردید یکی از کشورهای ممتاز ساخت ماشین آلات پیشرفته صنعت بسته بندی در جهان محسوب می گردد ، و از سویی استفاده همزمان از صاحب نام ترین شرکت های چاپ فوق مدرن در دنیا ، این توانایی را به ما خواهد بخشیده است تا به ضعف صنعت بسته بندی در کشور پایان داده و بتوانیم در کنار محصولات ارزشمند و با کیفیت داخلی حضوری مکمل و قوی با برند ایرانی داشته باشیم .
اگر بخواهیم به بخش کوچکی از خواسته ها و انتظارات مصرف کنندگان و تولید کنندگان با تمرکز بر بسته بندی مواد غذایی بپردازیم باید دید که به چه مواردی توجه کرد ؟
1. تطابق تکنیکی و کمک به سیاست های استراتژیک ( راهبردی ) تولید در پیشبرد فروش
2. اثر گذاری بی نظیر بر نحوه توزیع و فروش داخلی و خارجی با حفظ عوامل اساسی مورد نظر تولید کننده و مصرف کننده
3. چیدمان و تبعیت مناسب هندسی در مکان های تولید انبارش و توزیع
4. سهولت در تولید
5. منطقی تر شدن بهاء تمام شده در سیکل اقتصادی
6. مقاومت شیمیایی بسته در مقابل محصول و تأثیرات متقابل آنها
7. مقاومت در برابر عوامل محیطی
8. توانایی تولید انبوه و توزیع مستمر و بی وقفه در راستای برنامه ریزی تولید کارخانجات
9. جلوگیری از ایجاد فضای مرده در بسته بندی اولیه و ثانویه
10. رعایت قوانین و استاندارد های بین المللی و داخلی
11. طول عمر مفید بسته
12. امکان استفاده مجدد از بسته برای سایر کالاها و اهداف
13. قابلیت چاپ زنی شکیل ، متنوع و فوق مدرن در حین فرآیند تولید بسته در حداقل زمان ممکن تولید
14. قابلیت بازاریابی و شستشوی
15. اثر زیبایی در فروش و تقویت رضایتمندی مصرف کنندگان
16. قابلیت درج مناسب و تأثیر گذار اطلاعات و علایم روی بسته
17. بهداشت و ایمنی و پایداری بسته
18. قابلیت طراحی و جاسازی کارت اطلاعات در بسته
19. قابلیت کنترل نور گرمایش سرمایش میکروارگانیم هاو گازهای موجود در هوا
20. قابلیت تنوع در طراحی و سایر موارد از جمله شفافیت قابلیت خمش و خمیدگی جهت جلوگیری از آسیب مقاومت در ضربات و اصطکاک لرزش و لغزش شکنندگی
فرهنگ بسته بندی
در دنیای امروز که رشد فناوری لحظه به لحظه بوده و فضای رقابتی بسیار فشرده و تنگاتنگ است از فرهنگ بسته بندی می توان به عنوان فرهنگ مصرف تعبیر کرد .
بسته بندی مناسب و اصولی یک کالا می تواند مزایای زیادی از نظر اجتماعی و بهداشتی داشته باشد و مصرف کننده را به سوی مصرف بهینه کالا راهنمایی کند .
اگر فرهنگ بسته بندی در میان تولید کنندگان به گونه ای همه گیر شود که تمای آنها خود را ملزم به ارایه کالاهای بسته بندی شده بدانند و از طرفی مصرف کنندگان نیز اولویت را بر مصرف کالاهایی با بسته بندی برتر بگذارند ، مطمئناً در دراز مدت کل جامعه از حاکمیت این فرهنگ منتفع خواهند شد . عمومی شدن فرهنگ بسته بندی باعث می شود تا تمامی هر کالا در بسته مشخص ، با نام و نشان کارخانه تولید کنند ، قیمت برای مصرف کننده و تاریخ تولید و انقضاء » قرار بگیرد که یکی از بزرگترین فواعد آن جذب واسطه ها و دلال ها و در نهایت کاهش قیمت ها است .
همچنین استفاده از کالاهای بسته بندی شده موجب رشد فروشگاه های جدید و حذف فروشگاه های سنتی می شود که نتیجه آن جلوگیری از توسعه واحدهای تجاری در فضاهای غیر تجاری است. از دیگر مزایای استفاده از بسته بندی تثبیت قیمت ها و یکنواختی آن در تمامی جامعه است . همچنین عرضه کلیه کالای بسته بندی و استاندارد شدن آنها می تواند موجب رشد تجارت الکترونیکی در سطح جامعه و خرده فروشی شود و بسیاری از خریداران کالای مورد نیاز خود را از طریق سفارش اینترنتی یا تلفنی انجام دهند و این مسأله موجب حذف بسیاری از مسافرت های درون شهری شده و بسیاری از مشکلات جامعه مانند ترافیک و روند صعودی مصرف بنزین را حل نماید .
استفاده از بسته بندی برای توزیع کالاها موجب می شود تا فاصله زمانی میان تولید تا توزیع تا مصرف کاهش پیدا کند و امکانات نظارت دقیق و همیشگی بر روی تولید مهیا شود . استفاده از بسته بندی های استاندارد و صحیح کالا موجب جلوگیری از ورود کالاهای غیر استاندارد و غیر بهداشتی و مضر می شود و علاوه بر آن می توان با نظارت بر مراکز توزیع ، میزان عرضه را نیز کنترل کرد . همانگونه که در بالا ذکر شد ، فرهنگ شدن بسته بندی چشم گیر و استاندارد در نهایت باعث نفع هم تولید کننده و هم مصرف کننده می شود ، استفاده از قالبی به نام بسته بندی شاید در کوتاه مدت باعث سختی کار تولید کننده شود اما قطعاً در درازمدت خود واقف به مزایای آن شده و به دنبال راهها و شیوه های جدید رقم و اقلام به نوع آوری در این زمینه خواهد کرد .
در واقع می توان گفت بسته بندی جذاب که از نظر بهداشت ، حفظ کیفیت محصول و تأمین سلیقه مصرف کننده دارای استانداردهای لازم باشد ، موجبات حفظ برتری و بقای محصول در بازار مقصد را ایجاد می کند .
همچنین در تقسیم بندی خصوصیات یک کالا بسته بندی در گروه مواردی چون تبلیغات ، راحتی مصرف کالا و نگهداری بهتر قرار گیرد که جز امتیازات یک کالا برای جلب مشتری است .

منابع
1. اصول بسته‌بندي موادغذايي تأليف: سيد حسين ميرنظامي ضيابري
2. تكنولوژي بسته‌بندي مواد غذايي تأليف: ناصر صداقت
3. كنسرو سازي تأليف: مهندس رسول پايان