دانلود مقاله بررسی صادرات غير نفتی

دسته بندي : علوم انسانی » اقتصاد
دانلود مقاله بررسی صادرات غير نفتی

نوع فایل: word

فرمت فایل: doc

قابل ویرایش

تعداد صفحات : 84 صفحه

قسمتی از متن :

مروري بر تاريخ سياستگذاري توسعه اقتصادي كشور نشان مي دهد كه هيچگونه نگرش علمي، دراز مدت و مبتني بر حقايق اقتصادي در طول تاريخ تصميم گيري هاي تجاري ايران حاكم نبوده است . بخش صادرات غيرنفتي ، تقريباً هميشه جزء پس ماند تجارت خارجي را تشكيل داده و به لحاظ تسلط عامل نفت كه بيش از هشتاد درصد عرضه ارز را تامين كرده ، تنها به طور مقطعي و با سياستگذاري هايي كه بيشتر جنبه شعارگونه دارد مورد حمايت قرار گرفته و به دليل نوسان شديد قوانين و مقررات ناظر بر اين حيطه نه چندان امن به لحاظ حقوقي و قانوني ، امكان ايجاد تحول ساختاري ( كه در كشورهاي مشابه اتفاق افتاده است ) پديد نيامده است بطوري كه الگو و تركيب صادرات و بازارهاي آن در طي زمان ، تغيير شايسته اي نداشته است .
بعد از جنگ ايران و عراق سياست آزاد سازي اقتصادي و در نتيجه افزايش نقش نيروهاي بازار در تصميم گيريهاي اقتصادي در دستور كار سياست گذاران اقتصادي كشور قرار گرفت ، به تبع آن بخش خارجي اقتصاد نيز از اين سياست متاثر گشته و محدوديت هاي تجاري تا حدودي جاي خود را به تجارت آزاد واگذار نموده اما اتكا بيش از حد به صادرات نفتي و متاثر بودن روند بازار اين محصول از شوكهاي بين المللي از يك طرف و عدم توجه كافي به صادرات غير نفتي از طرف ديگر، بخش صادرات غير نفتي از رشد قابل ملاحظه برخوردار نگرديد .
روند سياستهاي اقتصادي دولت خصوصاً سياستهاي صادراتي در سالهاي دهه هفتاد و نيمه اول هشتاد حكايت از اين معني دارد كه سياستگذاران اقتصادي كشور با پذيرش اين نظريه سعي نموده اند تا راه را براي افزايش صادرات خصوصاً صادرات غير نفتي هموار سازند . در اين راستا سياستهايي از قبيل :

1- حذف يا تخفيف پيمان ارزي براي بسياري از كالاهاي صادراتي .
2- افزايش نرخ واريز نامه .
3- اعطا مجوز واردات در قبال ارز حاصل از كالاهاي صادراتي .
4- معافيت ورود بعضي مواد و قطعات براي توليد كالاهاي صادراتي .
5- اعطا تسهيلات مالي ارزان با كارمزد پائين براي توليد و صادرات كالاها .
6- مقررات زدايي و تسهيل صادرات .
7- پرداخت جوايز صادراتي و غيره .

اما اين سياستهاي تشويقي به دليل كيفيت پايين كالاهاي صادراتي نسبت به كالاهاي رقيب ، افزايش قيمت تمام شده كالاهاي صادراتي در اثر تورم در داخل، از دست دادن بازارهاي خارجي به سبب افزايش مصرف داخلي از كالاهاي صادراتي، نوسانات و بي ثباتي در بازار ارز (بويژه در زماني كه نرخ ارز تثبيت نشده بود ) عدم تدام سياستهاي اقتصادي دولت ، عدم عضويت ايران در سازمان تجارت جهاني (wto) و محدوديتهاي خارجي (از جمله تحريم اقتصادي) نتوانست موثر واقع گردد و روند افزايشي صادرات غير نفتي را در سطوح هدف گذاري شده تداوم بخشد .
مطالعه كشور چين در زمينه هاي اقتصادي – بازرگاني و بررسي روند تجارت بين دو كشور ايران و چين امكانات بالفعل و بالقوه زيادي را در بسط روابط بازرگاني ايران با آن كشور نشان مي دهد . بايدگفت چين بازاري با ويژگيهاي زير است :
جمعيت زياد ، وسعت زياد، تنوع بسيار، صنعت با توليد انبوه ، حجم وسيع و روز افزون تجارت، افزايش درآمد و مصرف، تغيير الگوي مصرف و افزايش ذخاير خارجي .
كشور چين با داشتن بيش از يك ميليارد وسيصد ميليون نفر جمعيت و نزديك 400 ميليون جمعيت شهري بازار عظيمي است كه همه كشورهاي توليد كننده و صادركننده را متوجه خود ساخته است بخصوص بعد از تحولات اقتصادي و بازرگاني اخير اين كشور و وارد شدن در صحنه تجارت جهاني جمعيت شهري از رشد درآمدي خوبي برخوردار گشته است و تقاضاي زيادي در زمينه هاي مختلف بوجود آمده است . تغيير الگوي مصرف و افزايش درآمد سبب گشته بازار وسيعي براي كالاهاي مصرفي ، مواد خوراكي ، پوشاك به سبك غربي و كالاهاي لوكس درچين ايجاد شود. با توجه به جمعيت انبوه اين كشور هر بخش كوچكي از تقاضا، خود بازار بزرگي را تشكيل مي دهد كه شايان توجه است .
از سوي ديگر بالا رفتن سطح درآمدها و بهمراه آن استاندارد سطح زندگي در چين افزايش مصرف برخي كالاهاي مصرفي را مي‌تواند موجب گردد . از قبيل مواد بهداشتي ، شوينده ها و پوشاك و برخي مواد خوراكي و كالاهاي لوكس كه بعضاً مي تواند بازار وسيعي داشته باشد.
رشد صادرات و گسترش بخش صنعت در چين كه با توليد انبوه بازارهاي جهاني را به تصرف در آورده است نياز اين كشور را به واردات مواد اوليه كارخانجات بيشتر كرده است و هر ساله مقادير زيادي از واردات در زمينه هاي مختلف توسط چين انجام مي شود با توجه به تنوع توليدات اين كشور بازار وسيعي براي انواع مواد اوليه ، مواد شيميائي ، معدني، مواد غذايي فلزي و ... در آن كشور وجود دارد . صادرات مواد غذايي ايران به چين در صورتي كه با كيفيت بالا و بسته بندي مناسب صورت گيرد كه ارزش افزوده بيشتري را نصيب كشور گرداند مي تواند راه خوبي براي ورود به بازار چين باشد همكاري با شركتهايي كه توزيع كننده اين قبيل كالاها در چين هستند و اغلب در هنگ كنگ مستقر مي باشند مي تواند شروع خوبي براي فعاليت در اين بازار باشد.تبليغات عامل موثري براي شناساندن مواد غذايي ايران در بازار چين است . اختصاص دادن درصدي از عوايد فروش به امر تبليغات مي تواند ضامن توسعه بازار در آن كشور در سالهاي آتي باشد . اگر چه كشور چين در گذشته با وضع محدوديتهاي بازرگاني كنترل زيادي را در زمينه واردات اعمال مي نمود. ولي در سالهاي اخير با تغيير سياستهاي تجاري توسط آن كشور راه براي فعاليت در آن بازار تا حد زيادي هموار شده است . (اين كشور در اوايل سال 2001 به عضويت سازمان تجارت جهاني (WTO ) در آمد.)

منابع
- سيد احمد نخجواني اقتصاد ايران مركز آموزش تحقيقات صنعتي ايران 1382.
- مؤسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني، تعيين و الويت بندي‌ بازارهاي هدف محصولات پتروشيمي ايران آبان ماه 1384.
- موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني مزيت نسبي و توسعه صادرات در ايران، آبان ماه 1371.
- اتاق بازرگاني و صنايع و معادن تبريز (با همكاري دانشگاههاي تبريز) مجموعه مقالات يازدهمين همايش ملي توسعه صادرات غير نفتي كشور 1385.
- دفتر مطالعات سياسي و بين المللي، مباحث كشورها و سازمانهاي بين المللي، جمهوري خلق چين1378.
- مؤسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني مجموعه مقالات (دومين همايش سالانه سياستهاي بازرگاني و تجارت بين المللي آذر ماه 1378)
- معاونت امور بين الملل وزارت امور اقتصادي و دارائي
- آمار مبادلات كالاهاي غير نفتي ايران با كشورهاي جهان از سال 1358 تا سال 1372
- سفارت جمهوري خلق چين در ايران، چين در يك نگاه 1383.
- گمرك ج.ا. ايران سالنامه آمار بازرگاني خارجي جمهوري اسلامي ايران سالهاي مختلف

- Gregory C.chow china's Economic Transformation Black well publishers LTd. 108 cowleg Road Oxford ox4 1JF UK 2002.
- EIU, Country profile, Different issues.
- Internet, Different Resourses.
- Nicholas Lardy china in the world Economaly institute for international Economics 1994.
- Ronald C.keith. china as a Rising world power and its Response to Globazation. London : Routledge, 2005.